درمان شکستگی استخوان فمور؛ آخرین تکنیک های روز دنیا برای بازگشت به زندگی عادی

شکستگی استخوان ران یکی از چالش‌برانگیزترین آسیب‌های ارتوپدی است که به دلیل نقش حیاتی این استخوان در تحمل وزن بدن، نیازمند درمان تخصصی و دقیق است. امروزه با پیشرفت‌های چشمگیر در روش‌های جراحی و غیرجراحی، درمان شکستگی استخوان فمور به صورت ایمن و موثر انجام می‌شود.

از آتل‌بندی ساده تا فیکساسیون داخلی با پیچ و پلاک برای موارد پیچیده‌تر، همه و همه امروزه برای درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتخاب روش درمانی به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، نوع شکستگی و میزان جابه‌جایی بستگی دارد. در این مقاله، به بررسی دقیق‌ترین تکنیک‌های درمانی، مراحل بهبودی و راهکارهای بازتوانی سریع‌تر می‌پردازیم تا شما را به زندگی عادی بازگردانیم.

انواع شکستگی استخوان فمور

شکستگی استخوان فمور بسته به محل، شدت و الگوی آسیب به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. شکستگی گردن فمور یکی از شایع‌ترین انواعی است که در افراد مسن به ویژه در اثر پوکی استخوان رخ می‌دهد. بروز شکستگی بین تروکانتری و ساب تروکانتری نیز از دیگر در برخی بیماران مشاهده می‌شود.

در همه این موارد بیمار نیازمند درمان شکستگی استخوان فمور با روش‌های جراحی مانند فیکساسیون داخلی یا استفاده از میله‌های داخل استخوانی است. در موارد نادر، شکستگی‌های عرضی، مایل یا چندتکه‌ای نیز مشاهده می‌شود که درمان پیچیده‌تری خواهد داشت. برای آشنایی دقیق‌تر با انواع شکستگی‌ها و روش‌های درمانی، مقاله همه چیز درباره شکستگی استخوان ها را مطالعه کنید.

علائم شکستگی استخوان ران

شکستگی استخوان فمور یا ران با نشانه‌های واضحی همراه است که نیاز به اقدام فوری دارد. درد شدید و ناگهانی در ناحیه لگن یا ران، به ویژه هنگام حرکت یا فشار، اولین علامت هشداردهنده است. تورم، کبودی و تغییر شکل واضح اندام از دیگر علائم بارز این آسیب می‌باشد. در موارد شدید بیمار قادر به تحمل وزن روی پای آسیب‌دیده نیست و ممکن است پا کوتاه‌تر یا چرخیده به نظر برسد.

تشخیص سریع و درمان شکستگی استخوان فمور برای جلوگیری از عوارض احتمالی پس از آن ضروری است. در صورت مشاهده این علائم، مراجعه به اورژانس و حتی متخصص ارتوپدی را به تاخیر نیندازید.

تشخیص شکستگی استخوان ران

تشخیص شکستگی استخوان فمور نیازمند بررسی‌های تخصصی دارد. معاینه فیزیکی با توجه به درد موضعی شدید، تورم و محدودیت حرکتی نخستین گام است. پزشک با لمس ناحیه متورم یا حرکت پا، احتمال آسیب را بررسی می‌کند.

تصویربرداری دقیق شامل رادیوگرافی ساده در دو نمای مختلف برای تایید تشخیص ضروری است. در موارد پیچیده، سی‌تی اسکن یا MRI برای ارزیابی دقیق‌تر بافت‌های اطراف نیز تجویز می‌شود. تشخیص صحیح پایه‌ای برای درمان شکستگی استخوان فمور است و تاخیر در آن می‌تواند روند بهبود را مختل کند.

نحوه درمان شکستگی استخوان فمور

درمان شکستگی استخوان ران با توجه به شرایط بیمار و همچنین شدت آسیب متفاوت خواهد بود. متخصص ابتدا باید به طور دقیق مشخص کند که نوع آسیب به چه صورت است. در ادامه یکی از راهکارهای زیر برای درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد:

درمان شکستگی فمور بدون جراحی

در موارد خاصی از شکستگی استخوان فمور به ویژه در سالمندان با شرایط پزشکی پیچیده، درمان محافظه‌کارانه جایگزین جراحی می‌شود. این روش شامل استراحت مطلق، استفاده از آتل به مدت ۶ تا ۸ هفته و تجویز داروهای ضد درد قوی است. در شکستگی استرسی گاهی تنها کنترل وزن تحت نظر پزشک کافی است. در برخی از کیس‌ها نیز پزشک به فیزیوتراپی بعد از دوران نقاهت تاکید می‌کند.

درمان شکستگی فمور ران با جراحی

درمان شکستگی استخوان فمور در مواردی که نیاز به جراحی دارد، با توجه به شرایط بیمار با کمک هر یک از راهکارهای زیر انجام خواهد شد:

ریداکشن بسته، روشی کم‌تهاجمی با نتایج مطلوب

ریداکشن بسته به عنوان یکی از روش‌های موثر در درمان شکستگی استخوان فمور شناخته می‌شود.این روش در موارد شکستگی‌های پایدار و بدون جابجایی زیاد کاربرد دارد. در این تکنیک متخصص بدون نیاز به برش جراحی و تنها با استفاده از مانورهای مخصوص قطعات شکسته را به موقعیت آناتومیک باز می‌گرداند.

مزیت اصلی این روش، کاهش آسیب به بافت نرم، خونریزی کمتر و دوره نقاهت کوتاه‌تر است. ریداکشن بسته معمولا همراه با فیکساسیون خارجی انجام می‌شود. این روش به ویژه در شکستگی‌های عرضی یا مایل فمور که امکان جااندازی دقیق وجود دارد، نتایج بسیار خوبی ارائه می‌دهد.

ریداکشن باز در درمان شکستگی فمور

در موارد حاد مانند شکستگی‌های باز فمور یا شکستگی‌های چند تکه‌ای که ریداکشن بسته موفقیت‌آمیز نباشد، ریداکشن باز به عنوان روش استاندارد انجام می‌شود. در این تکنیک جراح با ایجاد برش مناسب، مستقیما به محل شکستگی دسترسی پیدا کرده و قطعات استخوان را با دقت بالا در موقعیت آناتومیک قرار می‌دهد.

این روش به ویژه زمانی ضروری است که تکه‌های استخوانی جابه‌جا شده نیاز به تنظیم دقیق داشته باشد. همچنین در مواردی که قطعات کوچک استخوانی غیرقابل ترمیم بوده و نیاز به خارج کردن داشته باشد، ریداکشن باز گزینه کاربردی خواهد بود. ریداکشن باز معمولا همراه با فیکساسیون داخلی انجام می‌شود تا ثبات کافی برای بهبودی را فراهم کند.

فیکسیشن داخلی، تثبیت دقیق برای بهبودی مطلوب

فیکسیشن داخلی به عنوان روش استاندارد درمان شکستگی استخوان فمور، در موارد جابجایی قابل توجه یا شکستگی‌های ناپایدار کاربرد دارد. در این تکنیک، از ایمپلنت‌های مخصوص مانند پلاک و پیچ و حتی میله‌های داخل مدولاری برای تثبیت قطعات شکسته استفاده می‌شود.

این روش امکان بهبودی بهتری را فراهم کرده و خطر جوش نخوردن را کاهش می‌دهد. انتخاب نوع ایمپلنت به محل شکستگی و الگوی آن بستگی دارد. فیکسیشن داخلی با حفظ آناتومی استخوان، بستری مناسب برای بازسازی بافت استخوانی ایجاد می‌کند.

فیکسیشن خارجی، تثبیت موقت با کاربردهای استراتژیک

در درمان شکستگی استخوان فمور، فیکسیشن خارجی اغلب به عنوان راهکاری موقت در شرایط خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش با استفاده از پین‌های مخصوص که از طریق پوست به قطعات استخوانی متصل می‌شود، کاربرد دارد. معمولا پین به یک فریم خارجی ثابت می‌گردد و امکان تثبیت نسبی شکستگی را فراهم خواهد آورد.

کاربرد اصلی این تکنیک در مواردی است که شرایط عمومی بیمار اجازه انجام جراحی طولانی‌مدت را نمی‌دهد. همچنین در کیس‌های همراه با عفونت فعال یا تروماهای چندگانه، فیکسیشن خارجی می‌تواند زمان کافی برای بهبودی اولیه بافت‌ها را ایجاد کند. هرچند این روش معمولا به عنوان درمان نهایی برای شکستگی فمور در نظر گرفته نمی‌شود، اما در شرایط بحرانی می‌تواند کاربردی باشد.

طول درمان شکستگی استخوان فمور

درمان شکستگی استخوان فمور معمولا ۳ تا ۶ ماه به طول می‌انجامد؛ با این حال چنین بازه‌ای به عوامل متعددی مانند سن بیمار، نوع شکستگی، روش درمانی و وضعیت سلامت عمومی بستگی دارد. در مواردی که از روش جراحی استفاده می‌شود، بهبودی اولیه حدود ۶ تا ۸ هفته زمان می‌برد؛ به علاوه اینکه ترمیم کامل ماه‌ها طول خواهد کشید.

اما یکی از سوالات رایج بیماران این است که آیا استخوان شکسته مثل اول می‌شود؟ پاسخ به این سوال به کیفیت درمان و مراقبت‌های پس از آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، با رعایت دستورات پزشک و انجام فیزیوتراپی، استخوان به تدریج قدرت اولیه خود را تا حدودی باز می‌یابد. البته در افراد مسن یا موارد پیچیده، ممکن است روند بهبودی کندتر باشد. نکته کلیدی آن است که در نهایت معمولا استخوان شکسته دقیقا قدرت اول خود را نخواهد داشت.

مدت زمان جوش خوردن استخوان فمور

در درمان شکستگی استخوان فمور، مدت زمان جوش‌خوردن کامل معمولا بین 12 تا 24 هفته متغیر است. این بازه خود تحت تاثیر عوامل مذکور قرار می‌گیرد.

در شکستگی‌های با درمان محافظه‌کارانه، فرآیند ترمیم ممکن است تا 6 ماه طول بکشد؛ در حالی که در مواردی که از فیکساسیون داخلی استفاده می‌شود، جوش‌خوردن اولیه معمولا طی 8 تا 12 هفته اتفاق می‌افتد. نکته حائز اهمیت این است که تکمیل فرآیند بازسازی استخوانی و بازگشت به عملکرد کامل ممکن است تا 1 سال زمان ببرد.

مدت درمان شکستگی ران پا با پلاتین

در درمان شکستگی استخوان فمور با استفاده از پلاتین، روند بهبودی به صورت مرحله‌ای پیش می‌رود. معمولا ۶ تا ۸ هفته اول پس از جراحی، دوره استراحت نسبی است تا اولین نشانه‌های جوش‌خوردن در رادیوگرافی ظاهر شود. در این مرحله فیزیوتراپی ملایم برای حفظ دامنه حرکتی آغاز می‌شود.

از ماه سوم به بعد، با مشاهده علائم ترمیم استخوانی در تصویربرداری‌ها، ایستادن بدون عصا به صورت تدریجی و تحت نظر فیزیوتراپیست شروع می‌شود. باید توجه داشت که بازگشت کامل به فعالیت‌های عادی معمولا ۶ ماه تا یک سال زمان می‌برد.

محدودیت های درمان شکستگی استخوان ران در سالمندان

درمان شکستگی استخوان فمور در افراد مسن با محدودیت‌های خاصی همراه است. پوکی استخوان شدید، کاهش قدرت ترمیمی بدن و بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا نارسایی قلبی، گزینه‌های درمانی را محدود می‌کند. در این گروه سنی، حتی جراحی‌های استاندارد مانند فیکساسیون داخلی ممکن است با خطراتی مانند جوش نخوردن یا نکروز سر استخوان ران همراه باشد.

روش‌های کم‌تهاجمی ممکن است در سالمندان ترجیح داده شود؛ اما دوره نقاهت طولانی‌تر و نیاز به مراقبت‌های ویژه پس از عمل را می‌طلبد. به همین علت بیماران با سن بالا معمولا نیاز به ملاحظات خاصی دارند. خیلی از اوقات حتی ارجاع به پزشک برای بررسی شرایط بیماری زمینه‌ای لازم خواهد بود.

عوارض بعد از عمل شکستگی استخوان فمور

پس از درمان شکستگی استخوان فمور با روش جراحی، معمولا عوارضی بروز پیدا می‌کند:

درد بعد از عمل استخوان فمور

درد بعد از عمل شکستگی استخوان فمور به ویژه در روزهای اولیه جراحی، امری طبیعی اما قابل کنترل است. این ناراحتی عموما ناشی از تروماهای جراحی، التهاب بافتی و واکنش طبیعی بدن است. متخصصین معمولا از پروتکل‌های چندگانه شامل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مسکن‌های اپیوئیدی با دوز کنترل‌شده برای مدیریت درد استفاده می‌کنند.

شدت درد معمولا طی 24 ساعت اول به اوج می‌رسد و سپس به‌تدریج کاهش خواهد یافت. تکنیک‌های کمکی مانند سرما درمانی موضعی نیز در تسکین درد مؤثر است. توجه داشته باشید که درد مداوم پس از هفته دوم یا دردی که با علائم عفونت همراه باشد، نیاز به ارزیابی فوری توسط جراح دارد.

عفونت بعد از جراحی فمور

عفونت از عوارض نادر اما جدی پس از درمان شکستگی استخوان فمور محسوب می‌شود. این عارضه معمولا در اثر آلودگی حین عمل یا عدم رعایت بهداشت پس از آن بروز پیدا می‌کند. علائم هشداردهنده شامل تب پایدار، افزایش درد موضعی، قرمزی و گرمی ناحیه جراحی، ترشحات چرکی و تورم پیشرونده است.

درمان شامل آنتی‌بیوتیک‌تراپی هدفمند، دبریدمان بافتی و در موارد شدید، خارج کردن ایمپلنت‌های آلوده است. پیشگیری با تجویز آنتی‌بیوتیک پروفیلاکسی قبل از عمل و مراقبت‌های دقیق از زخم قابل دستیابی است.

استئونکروز بعد از درمان شکستگی استخوان ران

استئونکروز از عوارض نگران‌کننده پس از درمان شکستگی استخوان فمور است. این عارضه به ویژه در مواردی که بیمار سابقه مصرف طولانی‌مدت بیس‌فسفونات‌ها را داشته اما پزشک را مطلع نکرده باشد، احتمال بروز بیشتری دارد؛ چرا که این داروها می‌تواند فرآیند ترمیم استخوانی را مختل کند.

نکته هشداردهنده این است که استئونکروز ممکن است ماه‌ها پس از جراحی خود را نشان دهد. علائم شامل درد پیشرونده، محدودیت حرکتی و در مراحل پیشرفته، نکروز ساختار استخوانی است. پیشگیری با ارزیابی دقیق سوابق دارویی بیمار قبل از جراحی امکان‌پذیر است؛ البته بیمار نیز باید با پزشک معالج خود درباره ابتلا به بیماری‌های خاص صادق باشد.

مراقبت بعد از عمل شکستگی فمور

دوره نقاهت پس از درمان شکستگی استخوان فمور نیازمند رعایت اصول دقیق مراقبتی است:

• در روزهای اول، کنترل درد با داروهای تجویزی اولویت دارد.
• از هفته دوم به بعد، برنامه توانبخشی شامل تمرینات دامنه حرکتی و تقویت عضلات آغاز می‌شود.
• رعایت محدودیت‌های ایستاندن بدون عصا طبق دستور جراح تا زمان تایید جوش‌خوردن در تصویربرداری‌های دوره‌ای ضروری است.
• بهتر است رژیم غذایی سرشار از ویتامین D و کلسیم را برای خود در طول پروسه بهبودی انتخاب کنید.
• در صورت انجام جراحی، حتما از ناحیه آن به خوبی مراقبت کنید. در صورت هر گونه دستکاری، خونریزی مجدد محتمل است.
• سعی کنید پانسمان ناحیه جراحی را در موعد مشخص تعویض کنید. این موضوع به کاهش ریسک عفونت کمک می‌کند.

بازگشت به راه رفتن بعد از عمل فمور

توانایی راه رفتن پس از درمان شکستگی استخوان فمور به عوامل متعددی مانند نوع جراحی، کیفیت استخوان و همکاری بیمار بستگی دارد. معمولا در ۶ هفته اول، راه رفتن با واکر یا عصا و با تحمل وزن جزئی انجام می‌شود. پس از تایید جوش‌خوردن اولیه در رادیوگرافی، تحمل وزن به صورت تدریجی افزایش می‌یابد.

توجه داشته باشید که راه رفتن زودهنگام با وزن کامل ممکن است موجب شکست ایمپلنت‌ها یا جابجایی آن‌ها شود. بهبودی کامل الگوی راه رفتن غالبا ۳ تا ۶ ماه زمان می‌برد و نیاز به پیگیری مستمر با تیم درمانی دارد.

فیزیوتراپی بعد از عمل فمور

فیزیوتراپی اغلب اوقات جزء جدایی‌ناپذیر درمان شکستگی استخوان فمور محسوب می‌شود. برنامه توانبخشی معمولا در هفته‌های اول تا ششم متمرکز بر کاهش تورم، حفظ دامنه حرکتی و پیشگیری از تشکیل چسبندگی‌های بافتی است.

با پیشرفت ترمیم استخوانی، تمرینات تقویتی عضلات به تدریج اضافه می‌شود. در مراحل نهایی، تمرینات عملکردی و راه رفتن با وزن کامل آموزش داده می‌شود. یک برنامه فیزیوتراپی مناسب نه تنها مدت زمان بهبودی را کوتاه‌تر می‌کند، بلکه از عوارض دیررسی مانند لنگش یا آرتروز ثانویه پیشگیری خواهد کرد.

عوارض عدم درمان شکستگی استخوان فمور

شکستگی‌های استخوان فمور که به موقع درمان نمی‌شود، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری ایجاد کند:

• مهم‌ترین خطر جوش نخوردن استخوان است که منجر به درد مزمن و ناتوانی حرکتی دائمی می‌شود.
• بیمار ممکن است به صورت طولانی مدت با درد شدید مواجه شود.
• گاهی اوقات قطعه شکسته ممکن است در اثر حرکات مختلف به بافت‌ها، عروق و اعصاب فشار وارد کند. حتی در مواردی ریسک آسیب به آن‌ها وجود دارد.
• در موارد پیشرفته، ممکن است نکروز سر استخوان ران رخ دهد که به دلیل اختلال در خونرسانی و نیاز به تعویض مفصل خواهد داشت.
• عدم درمان مناسب همچنین می‌تواند باعث کوتاه شدن پا، تغییر در الگوی راه‌رفتن و ایجاد آرتروز ثانویه در مفصل ران شود.

بهترین دکتر درمان شکستگی استخوان ران

اگر به دنبال بهترین دکتر ارتوپدی تهران برای درمان شکستگی استخوان فمور هستید، دکتر شریف زاده با سال‌ها تجربه در جراحی‌های پیچیده ارتوپدی، یکی از برجسته‌ترین انتخاب‌ها در پایتخت محسوب می‌شوند. ایشان با رویکردی محافظه‌کارانه، در گام اول درمان‌های غیرجراحی را در صورت امکان توصیه می‌کنند تا عوارض جراحی به حداقل برسد.

در موارد نیاز به عمل، دکتر شریف زاده با مهارت بالا نتایج مطلوبی را به بیماران ارائه می‌دهند. برای دریافت نوبت، مشاوره تخصصی و تماس با دکتر شریف‌زاده، می‌توانید از طریق‌ راه‌های ارتباطی اقدام فرمایید.

پیشگیری از شکستگی استخوان ران

درمان شکستگی اسخوان فمور در افراد مختلف و به ویژه سالمندان با چالش‌های بسیاری همراه است. از این رو توصیه می‌شود تا حد امکان از بروز شکستگی جلوگیری کنید. تقویت تراکم استخوان با مصرف کافی کلسیم و ویتامین D، همراه با فعالیت‌های ورزشی منظم، نقش کلیدی ایفا خواهد کرد. افراد مبتلا به پوکی استخوان باید تحت نظر پزشک، داروهای تجویزی را مصرف کنند.

به علاوه فرد باید در طول زندگی در هر نوع فعالیتی ملاحظات مورد نیاز را رعایت کند. به عنوان مثال خیلی از اوقات می‌توان از بروز تصادف و صدمات ناشی از آن جلوگیری کرد. از این رو، پیشگیری با کمک یک‌سری اقدامات بسیار پیش‌پاافتاده قابل انجام است.