پی آر پی زانو چیست؟ [تزریق PRP زانو]

پی آر ‌پی زانو چیست و چرا این روزها به یکی از پرطرفدارترین روش‌های درمان دردهای مفصلی تبدیل شده است؟ اگر سال‌هاست با آرتروز زانو دست‌و‌پنجه نرم می‌کنید، این روش فوق‌العاده می‌تواند امید تازه‌ای برایتان باشد. تزریق PRP به صورت سرپایی و در کمتر از نیم ساعت انجام می‌شود.

این روش با استفاده از قدرت ترمیم‌کننده پلاکت‌های خون خودتان، نه تنها درد را به سرعت تسکین می‌دهد، بلکه به بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده نیز کمک خواهد کرد؛ بدون نیاز به بستری شدن، بدون عوارض جدی و با نتایجی که گاهی از جراحی هم موثرتر عمل می‌کند! در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با نحوه انجام این درمان و تمامی نکات مرتبط با آن صحبت کنیم.

پی آر پی زانو چیست و چه کاربردی دارد؟

پی‌آر‌پی زانو (PRP) که مخفف پلاسمای غنی از پلاکت است، یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی در حوزه پزشکی ورزشی و ارتوپدی محسوب می‌شود. پی آر پی زانو در حقیقت یکی از روش های درمان غیرجراحی آرتروز و دردهای مزمن زانو محسوب می‌شود که بسیار پرطرفدار است.

در این روش ساده اما موثر، متخصص ابتدا مقدار کمی از خون شما را می‌گیرد، سپس با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ، بخش غنی از پلاکت‌ها را جدا کرده و به نقاط آسیب‌دیده زانو تزریق می‌کند. این پلاکت‌های متراکم حاوی فاکتورهای رشد طبیعی است که مانند یک تقویت‌کننده قوی برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده عمل می‌کند.

اساس کار این تکنیک بر فعال‌سازی فرایندهای ترمیم طبیعی بدن استوار است. زمانی که پلاسمای تغلیظ شده حاوی پلاکت‌ها به ناحیه آسیب‌دیده زانو تزریق می‌شود، فاکتورهای رشد حیاتی مانند PDGF، TGF-β و VEGF به تدریج آزاد شده و یک واکنش زنجیره‌ای درمانی را آغاز می‌کند. در سطح مولکولی، PRP موجب تنظیم پاسخ‌های التهابی شده و با تحریک سنتز کلاژن نوع I، بافت‌های آسیب‌دیده زانو را ترمیم می‌کند.

پی آر پی زانو چقدر در تسکین درد موثر است؟

برای اینکه بدانید پی آر ‌پی زانو چیست و آیا به کاهش درد کمک می‌کند، باید به علت اصلی درد توجه کنید. این روش برای دردهای مزمن زانو ناشی از آرتروز خفیف تا متوسط، آسیب تاندون‌ها یا التهاب مفاصل بسیار موثر است. مطالعات نشان می‌دهند تا 80% بیماران پس از 3-6 هفته بهبود قابل توجهی در درد و عملکرد زانو تجربه کرده‌اند.

اما توجه کنید پی‌آر‌پی برای تمامی دردها کاربرد ندارد. در مواردی مثل آرتروز پیشرفته یا آسیب‌های ساختاری شدید، ممکن است اثر کم‌تری داشته باشد. بنابراین بهترین راه تشخیص اثرگذاری آن در تسکین درد، مشورت با پزشک متخصص برای ارزیابی دقیق شرایط شماست.

پی آر پی زانو برای چه کسانی مناسب است؟

استفاده از پی آر پی برای درمان بسیاری از شرایط موثر است. در ادامه به بررسی شرایطی که می‌توان با کمک این روش به درمان آن‌ها پرداخت، می‌پردازیم:

• این روش درمانی به ویژه برای ورزشکارانی که دچار آسیب‌های تاندونی شده‌اند، گزینه مناسبی است. به همین علت اگر درد زانو بعد از ورزش مرتبط با این گونه آسیب‌ها باشد، چنین روشی برایش موثر خواهد بود.
• افراد میانسال با آرتروز خفیف تا متوسط می‌توانند به سراغ پی آر پی برای درمان مشکل خود بروند.
• برای کسانی که به دنبال جایگزینی برای جراحی زانو هستند، PRP بسیار موثر عمل می‌کند.
• بیمارانی که به آسیب های غضروفی همراه هستند، می‌توانند به سراغ این روش غیرجراحی بروند. حتی در مواردی که غضروف به صورت ناقص ترمیم می‌شود، از ترکیبات پلاسما می‌توان کمک گرفت.
• دردهای مزمن و سوزش زانو در برخی از بیماران با کمک چنین تکنیکی به خوبی درمان می‌شود.

مراقبت های قبل از پی آر پی زانو چیست؟

برای آمادگی قبل از تزریق پی‌آر‌پی زانو، رعایت نکات خاصی ضروری است:

• داروهای ضدانعقاد بسته به نوع آن‌ها باید از چند روز تا یک هفته قبل از درمان قطع شود. این به مدت ماندگاری آن در خون فرد بستگی دارد.
• مصرف NSAIDها و آسپرین حداقل 5-7 روز پیش از پروسه باید متوقف شود؛ چرا که این داروها می‌تواند بر عملکرد فاکتورهای التهابی تاثیر بگذارد.
• به هیچ عنوان در ۱ تا ۲ هفته قبل از درمان از سیگار و الکل استفاده نکنید؛ زیرا این مواد روند ترمیم را مختل خواهد کرد.
• نوشیدن مایعات کافی و به ویژه آب برای بهبود کیفیت خون ضروری است.
• بهتر است در این مدت رژیم غذایی سالم سرشار از میوه، سبزیجات و ریزمغذی‌ها داشته باشید تا نتیجه درمان بهتر شود.

مراحل انجام پی آر پی زانو چیست؟

برای انجام این روش درمانی، متخصصین معمولا طبق مراحل زیر عمل می‌کنند:

گرفتن نمونه خون از بیمار

برای این تکنیک پزشک با توجه به شرایط بیمار و شدت آسیب، حدود 30 تا 60 سی‌سی خون از فرد می‌گیرد. این نمونه در لوله‌های مخصوص جمع‌آوری شده و بلافاصله برای سانتریفیوژ آماده می‌شود. کل این فرآیند فقط چند دقیقه طول می‌کشد و کاملا ایمن است. پروسه گرفتن نمونه خون با سوزن ظریف انجام می‌شود تا حداقل درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد شود.

سانتریفیوژ کردن نمونه خون برای جداسازی پلاکت

پس از نمونه‌گیری، خون در دستگاه سانتریفیوژ با دور بالا قرار می‌گیرد. این فرآیند 10 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و طی آن، پلاسمای غنی از پلاکت از سایر اجزای خون جدا می‌شود. در نهایت مایعی غلیظ حاوی 3-5 برابر پلاکت بیشتر از خون معمولی برای تزریق آماده خواهد بود. این مرحله کلیدی، کیفیت درمان را تعیین می‌کند.

تزریق پی آر پی به زانو

پزشک با معاینه دقیق، نقاط دردناک و آسیب‌دیده را شناسایی کرده و پلاسمای غنی از پلاکت را مستقیما به این نواحی تزریق می‌کند. این کار معمولا بدون بی‌حسی یا با بی‌حسی سطحی انجام می‌شود. کل فرایند کم‌تر از ۱۰ دقیقه طول می‌کشد و بیمار بلافاصله می‌تواند مطب را ترک کند.

ماندگاری پی آر پی زانو در تسکین درد

مدت زمان تاثیرگذاری تزریق پی آر ‌پی در زانو معمولا بین 6 تا 9 ماه قابل مشاهده است. اگرچه در برخی بیماران با شرایط مناسب، این اثرات تا 2 سال نیز باقی می‌ماند. برای درک بهتر تفاوت در زمان اثرگذاری این درمان، باید بدانید عوامل موثر در ماندگاری پی آر پی زانو چیست.

اولین و مهمترین عامل، پاسخ طبیعی بدن هر فرد به فاکتورهای رشد موجود در پلاسما است که کاملا منحصر به فرد عمل می‌کند. شدت و نوع آسیب اولیه زانو نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؛ چرا که بافت‌های با آسیب کمتر معمولا پاسخ بهتری نشان می‌دهد. کیفیت نمونه پی‌آر‌پی تهیه شده و دقت در روش تزریق از دیگر عوامل تاثیرگذار است.

پروتکل مراقبتی پس از تزریق نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. بیمارانی که از مفصل خود محافظت کرده، فعالیت‌های کاهش وزن را به تدریج افزایش می‌دهند و از مصرف مواد مخدر یا سیگار خودداری می‌کنند، معمولا نتایج ماندگارتری تجربه خواهند کرد.

هزینه تزریق prp زانو

برای بررسی اینکه عوامل موثر در هزینه پی آر ‌پی زانو چیست، باید بدانید قیمت چنین درمانی به چندین فاکتور مهم بستگی دارد. اولا تعداد جلسات مورد نیاز خود از عوامل تاثیرگذار است؛ چرا که هر جلسه نیاز به تزریق و هزینه جداگانه‌ای دارد.

هزینه آن پوشش بیمه ای ندارد؛ هرچند این موضوع به نوع بیمه و شرایط درمان بستگی دارد. دقت کنید که کلینیک یا مطب انجام تزریق و تجهیزات مورد استفاده در قیمت نهایی تاثیرگذار خواهد بود.

برای تخمین دقیق‌تر هزینه، بهترین راه مراجعه به پزشک متخصص است تا پس از معاینه دقیق زانو، برآورد واقع‌بینانه‌ای به شما ارائه دهد. به خاطر داشته باشید که کیفیت درمان و نتیجه‌بخش بودن آن بسیار مهم‌تر از قیمت پایین است.

مراقبت های بعد از پی آر پی زانو چیست؟

پس از تزریق پی آر‌ پی زانو، رعایت پروتکل مراقبتی دقیق ضروری است. رعایت این دستورالعمل‌ها به بهبودی سریع‌تر و نتایج مطلوب‌تر منجر خواهد شد:

• در 24 ساعت اول، استفاده از کیسه یخ به مدت 15-20 دقیقه هر 2-3 ساعت باعث کاهش التهاب موضعی می‌شود. از روز دوم می‌توان به سراغ کمپرس گرما رفت.
• پزشک معمولا استامینوفن را برای مدیریت درد تجویز می‌کند. با این حال از مصرف NSAIDs باید پرهیز شود، زیرا این داروها می‌تواند فرآیندهای ترمیمی را مختل کند.
• از دستکاری ناحیه تزریق در 24 ساعت اول خودداری کنید تا ناحیه تمیز باقی بماند.
• تا 24 ساعت پس از پروسه درمان از استحمام با آب گرم پرهیز کنید.
• توصیه می‌شود مکمل‌های تقویتی مانند ویتامین D و کلسیم تحت نظر پزشک مصرف شود؛ چرا که این ترکیبات به بازسازی بافت‌های استخوانی و غضروفی کمک می‌کند.
• فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی مجاز خواهد بود. اما باید از حرکات چرخشی یا فشار مستقیم بر زانو خودداری شود.
• پرهیز از الکل، نیکوتین و کافئین به مدت حداقل 10 روز ضروری است؛ زیرا این مواد خون‌رسانی به بافت‌ها را کاهش می‌دهد.

استراحت بعد از پی آر پی زانو

جدای از اینکه مراقبت بعد از پی آر پی زانو چیست، باید بدانید استراحت مناسب نقش حیاتی در بهبودی خواهد داشت. بهتر است در روزهای اول از فشار سنگین روی زانو خودداری کنید و فعالیت‌های ورزشی شدید را موقتا کنار بگذارید. سعی کنید زانوها را در حالت ریلکس قرار دهید؛ از نشستن به صورت چهارزانو یا وضعیت‌هایی که فشار مضاعف به مفصل وارد می‌کند، پرهیز نمایید. مدت استراحت نیز بسته به شرایط بیمار و مقدار آسیب متفاوت خواهد بود.

عوارض پی آر پی زانو چیست؟

تزریق PRP زانو عموما ایمن خواهد بود، اما ممکن است با برخی واکنش‌های موضعی همراه باشد. شایع‌ترین عارضه شامل درد و تورم موقت در محل تزریق است که معمولا 24 تا 48 ساعت طول می‌کشد. در برخی کیس‌ها، افزایش حساسیت موضعی یا گرمای خفیف در ناحیه مشاهده می‌شود که طبیعی محسوب خواهد شد.

از عوارض نادرتر می‌توان به واکنش‌های التهابی گذرا یا خونریزی زیرجلدی در بیماران با اختلالات انعقادی اشاره کرد. نکته حائز اهمیت این است که PRP عارضه سیستمیک ایجاد نمی‌کند و خطر عفونت در آن بسیار نادر خواهد بود.

روش های جایگزین پی آر پی زانو چیست؟

در مواردی که تزریق PRP برای بیمار مناسب نباشد، چندین روش جایگزین با مکانیسم عمل متفاوت وجود دارد. تزریق هیالورونیک اسید نیز با افزایش ویسکوالاستیسیته مایع سینوویال، به ویژه در آرتروز متوسط موثر است.

برای موارد پیشرفته‌تر، تزریق سلول‌های بنیادی مزانشیمی با پتانسیل تمایز به کندروسیت‌ها می‌تواند مدنظر قرار گیرد. روش‌های ارتوبیولوژیک مانند تزریق اگزوزوم‌های مشتق از پلاکت نیز در حال تحقیق است. در آسیب‌های ساختاری، آرتروسکوپی ترمیمی یا در موارد انتهایی، تعویض مفصل زانو ممکن است ضروری باشد. انتخاب روش درمان به فاکتورهایی مانند سن بیمار، شدت آسیب و پاسخ به درمان‌های قبلی بستگی دارد.

تزریق پی آر پی زانو در تهران

دکتر شریف زاده به عنوان یکی از برجسته‌ترین متخصصان و بهترین دکتر ارتوپد تهران شناخته می‌شوند. ایشان با مهارت فوق‌العاده در انجام تزریق‌های پی ار ‌پی زانو، کمک شایانی به بیماران مبتلا به مشکلات مفصلی می‌کنند.

دکتر شریف زاده با بهره‌گیری از دانش روز دنیا و تجهیزات پیشرفته، این درمان را با حداکثر دقت انجام می‌دهند. ایشان در طول سال‌ها فعالیت حرفه‌ای خود، موفقیت‌های چشمگیری در بهبود بیماران با روش پی آر ‌پی کسب کرده‌اند. همچنین در موارد بسیاری، دکتر از همین روش به جای جراحی برای درمان بیمار بهره گرفته‌اند. برای دریافت مشاوره تخصصی و انجام این روش درمانی می‌توانید به مطب ایشان مراجعه نمایید.

نظرات مردم در مورد پی ار پی زانو

خیلی‌ها ممکن است بخواهند بدانند نظرات مردم در مورد پی آر پی زانو چیست. در این قسمت به بررسی کیس‌های مختلف درمان شده توسط دکتر شریف‌زاده می‌پردازیم:

• بیمار ۵۸ ساله‌ای با آرتروز درجه ۲ زانو که به مدت ۳ سال از درد مزمن رنج می‌برد، پس از دو جلسه تزریق پی آر ‌پی با فاصله ۶ هفته، بهبودی ۷۰-۸۰ درصدی در درد و عملکرد مفصل گزارش کرد. جالب اینجا بود که پس از ۹ ماه همچنان این بهبودی پایدار مانده بود.
• ورزشکار ۳۲ ساله‌ای با پارگی جزئی رباط صلیبی بود که نمی‌خواست جراحی کند. پس از یک دوره ۳ جلسه‌ای پی آر ‌پی همراه با فیزیوتراپی تخصصی، نه تنها دردش به میزان قابل توجهی کاهش یافت، بلکه پس از ۴ ماه توانست به تمرینات حرفه‌ای بازگردد.
• خانم ۴۵ ساله‌ای که ۸ ماه از درد شدید پشت کشکک رنج می‌برد، پس از این درمان ترکیبی، پس از ۳ هفته شاهد کاهش ۵۰ درصدی درد بود و پس از ۳ ماه کاملا بدون درد شد.

آیا پی آر پی زانو خطرناک است؟

اگر با مکانیسم عمل این درمان آشنا باشید و بدانید که درمان پی آر پی زانو چیست، مسلما به پاسخ این سوال خواهید رسید. در پاسخ به نگرانی‌های رایج باید گفت پی ار ‌پی زانو به طور کلی روشی ایمن محسوب می‌شود، چرا که از خون خود فرد استفاده خواهد شد؛ از این رو خطر واکنش‌های آلرژیک را ندارد.

عوارض احتمالی معمولا محدود به تورم یا درد موقت در محل تزریق است که طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت برطرف می‌شود. در مقایسه با روش‌های تهاجمی‌تر مانند جراحی، پی‌آر‌پی ریسک بسیار کم‌تری دارد و می‌توان آن را گزینه‌ای مطمئن برای بسیاری از بیماران دانست. البته موفقیت درمان به مهارت پزشک و شرایط فردی بیمار نیز بستگی دارد.