پای ضربدری یکی از مشکلات شایع ارتوپدی است که می‌تواند از دوران کودکی آغاز شود و در صورت عدم درمان به موقع، در بزرگسالی باعث درد، محدودیت حرکتی و مشکلات مفصلی جدی شود. بسیاری از والدین نگران تأثیر این وضعیت بر رشد قد کودکشان هستند و بزرگسالانی که دیر متوجه این عارضه شده‌اند، دغدغه اصلاح راستای زانو و کاهش درد را دارند. در این مقاله به بررسی عوارض پای ضربدری، روش‌های درمان آن، تأثیر آن بر قد و اهمیت مراجعه به متخصص ارتوپد پرداخته‌ایم، همچنین در ویدیویی که گذاشته شده، خانمی را مشاهده می‌کنید که 3 سال پیش توسط دکتر شریفزاده تحت جراحی اصلاح پای ضربدری قرار گرفت و در حال حاضر راستای زانوی خوبی دارد و از جراحی اصلاح پای ضربدری خود رضایت دارند.
عوارض پای ضربدری چیست؟
پای ضربدری (زانوی ضربدری یا ژنووالگوم) اگر در کودکی برطرف نشود یا در بزرگسالی شدت پیدا کند، می‌تواند باعث مشکلات مختلفی شود. عوارض مهم آن عبارت‌اند از:
- ناتوانی در جفت کردن پاها در زمان ایستادن
- کاهش توان ورزشی: انجام ورزش‌هایی مثل دویدن یا پرش سخت‌تر می‌شود.
- ساییدگی مفصل زانو (آرتروز زودرس): چون فشار وزن به‌طور غیرطبیعی روی بخش خارجی یا داخلی زانو می‌افتد.
- درد زانو و ساق پا: به دلیل فشار نامتعادل روی مفصل و رباط‌ها.
- انحراف در مچ پا و لگن: با گذشت زمان می‌تواند به تغییر شکل در مفاصل دیگر هم منجر شود.
- کمردرد: تغییر راستای پاها روی لگن و ستون فقرات تأثیر گذاشته و باعث درد کمر یا حتی دیسک می‌شود.
آیا پای ضربدری در بزرگسالی درمان دارد؟
بله، پای ضربدری در بزرگسالی هم درمان دارد، اما روش درمان پا ضربدری بسته به شدت انحراف و وضعیت مفصل زانو متفاوت است. در موارد خفیف، با ورزش‌های اصلاحی و فیزیوتراپی می‌توان عضلات پا و لگن را تقویت کرد و درد و مشکلات حرکتی را کاهش داد. استفاده از بریس یا کفش طبی نیز می‌تواند تا حدی فشار روی زانو را کمتر کند، هرچند در بزرگسالان بیشتر جنبه حمایتی دارد تا اصلاحی. در صورتی که تغییر شکل شدید باشد یا آرتروز ایجاد شده باشد، معمولاً جراحی بهترین گزینه درمانی است. جراحی استئوتومی برای اصلاح راستای پا به کار می‌رود و در موارد بسیار پیشرفته که مفصل به شدت آسیب دیده باشد، تعویض مفصل زانو انجام می‌شود.
تاثیر پای ضربدری بر قد
اگر پای ضربدری در دوران رشد درمان نشود، می‌تواند باعث ناهماهنگی در رشد استخوان‌ها و تغییر در طول قد فرد شود. در چنین شرایطی، خمیدگی غیرطبیعی زانوها موجب می‌شود فشار نامتوازن به پاها وارد گردد و یکی از پاها نسبت به دیگری رشد بیشتری داشته باشد، که در نهایت به عدم تقارن در قد منجر خواهد شد. برای والدینی که این علائم را در کودک خود مشاهده می‌کنند، توجه به تشخیص زودهنگام و اقدام درمانی مناسب اهمیت زیادی دارد.
اصلاح پای ضربدری با هدف تصحیح موقعیت زانو انجام می‌شود و به دنبال آن ممکن است طول قد کمی افزایش یابد؛ اما این تغییرات بسیار اندک است و نباید انتظار قابل توجهی در افزایش قد داشت. دلیل این امر آن است که تمرکز اصلی این اصلاح بر بهبود موقعیت زانو و کاهش درد ناشی از مشکلات استخوانی و مفصلی است، نه افزایش طول قد.
برای درمان پای ضربدری به چه دکتری مراجعه کنیم؟
پزشک ارتوپد اولین و مهم‌ترین متخصص برای بررسی و درمان پای ضربدری است. او می‌تواند با عکس‌برداری و معاینات دقیق، میزان انحراف را بسنجد و روش درمانی مناسب (فیزیوتراپی، بریس یا جراحی) را پیشنهاد دهد، با توجه به تعداد زیاد متخصصان ارتوپدی، انتخاب بهترین دکتر کار ساده‌ای نیست. در این میان، دکتر شریفزاده به عنوان یکی از بهترین دکتر ارتوپد تهران شناخته می‌شوند. ایشان تجربه بالایی در انجام جراحی‌های اصلاحی زانو، به‌ویژه در زمینه درمان پای ضربدری دارند. همچنین تسلط کامل دکترشریف زاده بر روش‌های نوین و کم‌تهاجمی درمان، این امکان را فراهم می‌کند تا برای هر بیمار بهترین راهکار متناسب انتخاب شود.
